Dokumentacja szkolna
Program Wychowawczo-Profilaktyczny
Program wychowawczo- profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Rogach 2025/2026
Opracowała: Rada Rodziców
Spis treści:
- Wstęp
- Podstawa prawna opracowania Programu Wychowawczo- Profilaktycznego
- Misja szkoły
- Model absolwenta
- Uczestnicy programu i ich zadania
- Założenia ogólne programu
- Cele szczegółowe do realizacji w
- Podstawowe zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego
1. Wstęp
Wychowanie według Wincentego Okonia to „świadomie organizowana działalność społeczna, oparta na stosunku wychowawczym między wychowankiem, a wychowawcą, której celem jest wywoływanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka”.
Profilaktyka- rozumiana jest, jako zapobieganie pojawieniu się i występowaniu niepożądanych zjawisk i procesów określanych, jako patologię życia społecznego oraz promowanie zjawisk alternatywnych.
Treści szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły i wewnętrznym ocenianiem. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na założeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa.
Rolą szkoły, oprócz funkcji dydaktycznej, jest też dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny. Wychowanie rozumiane jest, jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki.
Program wychowawczo – profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania zawarte w podstawie programowej, określa sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców, nauczycieli.
Program wychowawczo – profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym, z uwzględnieniem:
- podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa,
- wyników ewaluacji wewnętrznej,
- wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora,
- wniosków i analiz z pracy zespołów przedmiotowych i zespołu wychowawczego,
- wniosków i spostrzeżeń nauczycieli, uczniów i rodziców.
Podstawowym celem realizacji szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie niepożądanym, ryzykownym zachowaniom. Ważnym elementem realizacji programu wychowawczo- profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.
2. Podstawa prawna opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego:
- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.);
- Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526);
- Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.);
- Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1915 ze zm.);
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.);
- Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1119 ze zm.);
- Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2050 ze zm.);
- Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 276);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2020 poz. 1449 ze zm.);
- Statut Szkoły Podstawowej w Rogach.
3. Misja szkoły
Nasza szkoła to miejsce, w którym każdy uczeń ma możliwość wszechstronnego rozwoju w atmosferze szacunku, bezpieczeństwa i współpracy. Kształtujemy młodych ludzi, wspierając ich w zdobywaniu wiedzy, rozwijaniu kompetencji społecznych oraz budowaniu właściwych postaw moralnych i obywatelskich.
Misją naszej szkoły jest:
- Tworzenie środowiska sprzyjającego harmonijnemu rozwojowi intelektualnemu, emocjonalnemu i społecznemu uczniów.
- Wspieranie uczniów w budowaniu poczucia własnej wartości, odpowiedzialności oraz motywacji do nauki i samodoskonalenia.
- Kształtowanie postaw opartych na empatii, uczciwości i szacunku wobec innych oraz wobec otaczającego świata.
- Przeciwdziałanie zagrożeniom oraz wspieranie uczniów w radzeniu sobie z trudnościami poprzez działania wychowawcze i profilaktyczne.
- Współpraca z rodzicami, społecznością lokalną oraz specjalistami w celu zapewnienia uczniom optymalnych warunków rozwoju.
Dążymy do tego, aby nasza szkoła była miejscem, które inspiruje, motywuje i przygotowuje uczniów do odpowiedzialnego życia w społeczeństwie, pomagając im w odkrywaniu ich pasji i talentów.
4. Model absolwenta
Absolwent naszej szkoły to osoba odpowiedzialna, kreatywna i gotowa do podejmowania wyzwań. Dzięki zdobytym umiejętnościom i postawom jest przygotowany do dalszej edukacji, pracy zawodowej oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.
1) Kompetencje społeczne:
- Szanuje innych ludzi, jest otwarty na różnorodność i potrafi współpracować w grupie.
- Posiada umiejętność skutecznej komunikacji oraz rozwiązywania konfliktów w sposób konstruktywny.
- Jest świadomy swoich praw i obowiązków jako obywatel, angażuje się w życie społeczności lokalnej.
2) Kompetencje intelektualne:
- Posiada solidne podstawy wiedzy ogólnej oraz umiejętność jej praktycznego zastosowania.
- Potrafi krytycznie myśleć, analizować informacje i podejmować świadome decyzje.
- Jest otwarty na nowe technologie i innowacje, rozwija umiejętności cyfrowe.
3) Kompetencje emocjonalne:
- Jest świadomy swoich emocji i potrafi je kontrolować w różnych sytuacjach.
- Rozwija poczucie własnej wartości oraz motywację do samodoskonalenia.
- Potrafi radzić sobie ze stresem i wyzwaniami, wykazuje odporność psychiczną.
4) Kompetencje fizyczne:
- Dba o zdrowie i kondycję fizyczną, prowadzi aktywny tryb życia.
- Rozumie znaczenie zdrowego odżywiania i profilaktyki zdrowotnej.
- Potrafi działać w sytuacjach wymagających sprawności fizycznej i samodzielności.
5. Uczestnicy programu i ich zadania:
1)Rodzice: Rodzice odgrywają kluczową rolę w realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego. Ich zadania obejmują:
- Współpracę ze szkołą w zakresie wychowania i profilaktyki,
- Wspieranie dzieci w ich rozwoju emocjonalnym, społecznym i edukacyjnym,
- Uczestnictwo w spotkaniach i warsztatach organizowanych przez szkołę,
- Monitorowanie postępów dziecka oraz reagowanie na ewentualne trudności,
- Współtworzenie atmosfery sprzyjającej nauce i rozwojowi,
- Wspieranie działań profilaktycznych poprzez rozmowy i edukację domową,
- Wspieranie dyrekcji, pedagogów, wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach,
2) Wychowawcy:
- dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie,
- wspierają uczniów w rozwoju,
- koordynują pracę wychowawczo - profilaktyczną w zespole klasowym,
- wspólnie z pedagogiem dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia,
- wnioskują o objęcie wychowanków pomocą psychologiczno-pedagogiczną,
- informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
- wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów,
- wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku nauki i obowiązku szkolnego,
- promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów,
- inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji,
- współdziałają z nauczycielami uczącymi w klasie,
- współpracują z dyrekcją szkoły, pedagogiem, pielęgniarką, rodzicami,
- współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, sądami rodzinnymi w porozumieniu z dyrekcją i pedagogiem,
3) Nauczyciele:
- oddziałują wychowawczo na uczniów niezależnie od przypisanych im funkcji dydaktycznych,
- odpowiadają za zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, podczas wyjść i wyjazdów,
- zapoznają uczniów z wymaganiami edukacyjnymi oraz formami i sposobami oceniania,
- kontaktują się z rodzicami w przypadku pojawiających się problemów,
- udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów, informują o potrzebach związanych z problemami w nauce oraz o przejawianych zdolnościach,
- wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania,
- inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności,
- kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu,
- reagują na przejawy nietolerancji, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań,
- dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia,
- współtworzą atmosferę życzliwości i zrozumienia, budzą szacunek swoją wiedzą, kompetencją i postawą,
- realizują w toku pracy treści i cele programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.
4) Uczniowie:
- znają i przestrzegają norm zachowania obowiązujących członków społeczności szkolnej;
- akceptują innych uczniów i szanują ich prawa, wydają opinie w przypadku przyznawanych kar zgodnie ze Statutem Szkoły;
- współtworzą społeczność szkolną i wykorzystują swe prawo do samorządności;
- współorganizują imprezy i akcje szkolne;
- kierują swym rozwojem i stają się coraz bardziej samodzielni;
- prowadzą zdrowy tryb życia i dbają o swoje środowisko;
- mają szacunek do kultury, języka i tradycji narodowej;
6. Założenia ogólne programu
Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły ma na celu wspieranie wszechstronnego rozwoju uczniów, kształtowanie ich postaw społecznych oraz przeciwdziałanie zagrożeniom, które mogą wpływać na ich zdrowie i bezpieczeństwo.
1) Integracja wychowania i profilaktyki: wychowanie i profilaktyka stanowią spójną całość, wspierając rozwój uczniów poprzez edukację, budowanie wartości oraz eliminowanie czynników ryzyka.
2) Kształtowanie wartości i postaw: program promuje wartości takie jak szacunek, odpowiedzialność, uczciwość, empatia i współpraca, które są fundamentem dojrzałego funkcjonowania w społeczeństwie.
3) Współpraca ze środowiskiem szkolnym i lokalnym: realizacja programu opiera się na współpracy nauczycieli, rodziców, uczniów oraz instytucji wspierających edukację i profilaktykę.
4) Działania profilaktyczne: program obejmuje działania zapobiegające negatywnym zjawiskom, takim jak agresja, uzależnienia, cyberprzemoc czy wykluczenie społeczne.
5) Rozwój kompetencji społecznych i emocjonalnych: uczniowie uczą się skutecznej komunikacji, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów oraz budowania pozytywnych relacji z innymi.
6) Promowanie zdrowego stylu życia: program zachęca do aktywności fizycznej, zdrowego odżywiania oraz dbania o dobrostan psychiczny i emocjonalny.
7) Ewaluacja i dostosowanie działań: program jest systematycznie oceniany i dostosowywany do aktualnych potrzeb uczniów oraz zmieniających się wyzwań społecznych.
7. Cele szczegółowe do realizacji w roku szkolnym 2025/2026:
Strefa rozwoju intelektualnego
- wspieranie uczniów z trudnościami edukacyjnymi w osiągnieciu sukcesu na miarę ich możliwości;
- rozpoznanie i rozwijanie własnych możliwości, zainteresowań, określanie dalszej drogi edukacji;
- rozwijanie kompetencji takich jak kreatywność i innowacyjność;
- rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki;
-przygotowanie ucznia do samodzielności i odpowiedzialności;
- kształtowanie postaw asertywnych;
Stefa rozwoju społecznego
- kształtowanie postaw prospołecznych, działania w zakresie wolontariatu;
- współpraca z środowiskiem lokalnym;
- formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla innych;
-rozumienie i respektowanie obowiązujących norm, zapisów statutu szkoły;
- zapobieganie zachowaniom agresywnym;
- uczenie kultury życia codziennej
-kształtowanie świadomości swoich praw i obowiązków;
-przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu podczas nauki zdalnej lub stacjonarnej;
-integracja zespołu klasowego i tworzenie pozytywnego klimatu emocjonalnego w grupie;
-zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i młodzieży.
Strefa rozwoju fizycznego, promocja zdrowia
- promocja zdrowego stylu życia;
-profilaktyka agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy;
-przeciwdziałanie używaniu substancji psychoaktywnych przez uczniów
- profilaktyka uzależnień od gier komputerowych, Internetu, hazardu;
-ostrzeżenia przed uzależnieniami takimi jak: narkomania, alkoholizm, nikotynizm, lekomania;
Strefa rozwoju emocjonalnego i duchownego
- kształtowanie postaw patriotycznych
- uczenie umiejętnego i bezpiecznego korzystania z dóbr kultury;
- kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne postępowanie;
Ograniczenie nadmiernego korzystania z telefonów komórkowych oraz kształtowanie odpowiedzialnych postaw wobec technologii.
Działania:- Wprowadzenie zasad korzystania z telefonów na terenie szkoły — uczniowie nie używają telefonów podczas zajęć lekcyjnych, przerw i uroczystości szkolnych.
- Prowadzenie zajęć wychowawczych na temat higieny cyfrowej i zagrożeń płynących z nadużywania smartfonów.
- Kształtowanie umiejętności odpoczynku od mediów cyfrowych.
8. Podstawowe zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego:
- powszechna znajomość założeń programu przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
- zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpraca w realizacji zadań określonych w programie,
- respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski, rada pedagogiczna)
- współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły),
- współodpowiedzialność za efekty realizacji programu,
- przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu i aktywnego wejścia na rynek pracy,
- inne (ważne dla szkoły, wynikające z jej potrzeb i specyfiki).